Wstecz
Prawo spadkowe

[Prawo spadkowe] Z orzecznictwa Sądu Najwyższego: Odpowiedzialność spadkobiercy wobec innych spadkobierców uprawnionych z tytułu zachowku lub zapisu.

Jeśli dziedziczenie następuje na podstawie testamentu, a nie z ustawy, to spadkobiercy dziedziczący na podstawie testamentu, nie zawsze otrzymują cały majątek spadkodawcy, stanowiący masę spadkową.
Sytuacja taka może mieć miejsce w przypadku konieczności wykonania zapisów lub poleceń spadkodawcy lub, gdy pomięci w testamencie spadkobiercy wysapią z roszczeniem o zapłatę zachowku.

W dniu 19 grudnia 2019 r. Sąd Najwyższy rozpoznając sprawę o sygn. akt IV CSK 481/18 (publ. SIP Lex nr 3210698) rozstrzygnął wątpliwości dotyczące odpowiedzialności spadkobiercy uprawnionego do zachowku z tytułu zapisów i poleceń.

Jeśli dziedziczenie następuje na podstawie testamentu spadkobiercy nie zawsze otrzymują cały majątek spadkodawcy, mają bowiem obowiązek zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej tytułem zachowku, jeśli uprawniony wystąpi z takim żądaniem, oraz realizacji zapisów i poleceń. Niekiedy jednak spadkobiercy są uprawnieni do zmniejszenia zapisów i poleceń. Zasady związane z ich zmniejszeniem zostały wyjaśnione w niniejszej sprawie.

W omawianym orzeczeniu Sąd Najwyższy wskazał, że zmniejszenie zapisów zwykłych i poleceń, o czym stanowią art. 1003-1006 k.c., ma na celu rozłożenie ciężaru wypłaty zachowku pomiędzy spadkobiercę i zapisobiercę. Sposób zmniejszenia może wynikać z treści testamentu, a przy braku takiego rozrządzenia, redukcja zapisów i poleceń następuje proporcjonalnie w stosunku do ich wartości. Sąd wskazał, że w art. 998 § 1 k.c. została ustalona górna granica odpowiedzialności spadkobiercy uprawnionego do zachowku z tytułu zapisów i poleceń, a to ustawowe ograniczenie sąd ma obowiązek uwzględnić z urzędu. Sąd dodał też, że górna granica odpowiedzialności przewidziana w art. 998 i 999 k.c. nie jest wspólną granicą dla długów, o których mowa w tych przepisach. Wartość nadwyżki wyznacza granicę odpowiedzialności za każdy dług z osobna, a nie łącznie. W razie jednoczesnej odpowiedzialności spadkobiercy za zapisy (polecenia) i za zachowek może się zdarzyć, że jego łączna odpowiedzialność z tych tytułów przekroczy wartość nadwyżki, o której mowa, aż do wyczerpania czystej wartości spadku. W orzeczeniu wskazano również, że uprawnienie do żądania zmniejszenia zapisu powinno być dochodzone w procesie niemniej jednak może być ono zrealizowane również przez podniesienie zarzutu, gdy spadkobierca zostanie pozwany o wykonanie zapisu.

Ponadto w wyroku Sąd Najwyższy wyjaśnił kwestię przedawnienia roszczenia o zmniejszenie zapisu. W pierwszej kolejności wskazano, że uprawnienia związane z zachowkiem, tj. roszczenie o zachowek i o redukcję zapisów i poleceń, mają charakter majątkowy, więc obecnie przedawniają się z upływem 5 lat. W dalszej kolejności sąd przytoczył zasadę zgodnie z którą nie można mówić o przerwie biegu przedawnienia, jeżeli przedawnienie już nie biegnie, a nie biegnie dlatego, że termin przedawnienia już upłynął. Sąd wskazał, że pozew o zapłatę zachowku nie przerywa biegu terminu przedawnienia roszczenia o zmniejszenie zapisu. Samego bowiem pozwu o zapłatę zachowku nie można poczytywać za czynność przedsięwziętą bezpośrednio w celu ustalenia roszczenia powoda o redukcję zapisu. Przerwanie przedawnienia następuje, co do zasady, tylko pomiędzy stronami postępowania, jeżeli z istoty łączącego je stosunku prawnego wynika, że są materialnie zobowiązane lub uprawnione. Przerwanie następuje w podmiotowych i przedmiotowych granicach czynności podjętej przez wierzyciela; dotyczy tego roszczenia, które jest zabezpieczone, dochodzone, ustalane lub egzekwowane i jest skuteczne przeciwko osobie, wobec której kieruje się czynność, z korzyścią na rzecz osoby dokonującej czynności.

 

#prawo spadkowe, #zachowek, #Adviser1989

Sprawdź pozostałe nasze wpisy

Wstecz
Prawo budowlane 19.12.2024
[Prawo budowlane] Obiór budowlany a wady przedmiotu umowy o roboty budowlane

Samo stwierdzenie istnienia wad robót przy ich odbiorze nie w każdym przypadku rodzić będzie skutki niewykonania zobowiązania. Wykonanie robót z wadami może być równoznaczne albo z niewykonaniem w ogólności, albo z nienależytym wykonaniem zobowiązania. Z niewykonaniem zobowiązania mamy do czynienia tylko wówczas, gdy objęte umową świadczenie nie zostanie w ogóle spełnione albo nie zawiera cech konstytutywnych charakteryzujących dany rodzaj świadczenia. Na gruncie umowy o roboty budowlane można przyjąć, że niewykonanie zobowiązania wchodzi w grę, gdy wada jest tego rodzaju, że uniemożliwia czynienie właściwego użytku z przedmiotu robót, wyłącza normalne ich wykorzystanie zgodnie z celem umowy albo odbiera im cechy właściwe lub wyraźnie zastrzeżone w umowie istotnie zmniejszając ich wartość (wada istotna). Natomiast pozostałe wady świadczą tylko o nienależytym wykonaniu zobowiązania. Jedynie wady istotne uzasadniają odmowę odbioru robót. W ramach działalności naszej kancelarii prawnej w Gdyni specjalizującej się w prawie budowlanym, pragniemy omówić jedno z kluczowych zagadnień związanych z umowami o roboty budowlane – odpowiedzialność za wady wykonanych robót oraz kwestie związane z ich odbiorem. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 10 kwietnia 2014 r., sygn. akt I ACa 683/13, rzuca światło na te aspekty. W niniejszym artykule omówimy tezę orzeczenia, ustalenia faktyczne i prawne, a także wnioski, które mogą okazać się cenne dla przedsiębiorców i specjalistów z branży budowlanej.Kompleksowa obsługa prawna z zakresu prawa budowlanego – Adviser.law Radca prawny prawo budowlane to specjalizacja naszej kancelarii Adviser.law. Zapewniamy profesjonalne wsparcie dla inwestorów, wykonawców i deweloperów, którzy potrzebują doradztwa przy realizacji projektów budowlanych. Nasi prawnicy oferują kompleksową pomoc w sprawach takich jak umowy deweloperskie, umowy o roboty budowlane czy rozwiązywanie sporów związanych z wadami budowlanymi. Dobry prawnik od prawa budowlanego – Twój partner w trudnych sprawach Jeżeli szukasz dobrego prawnika od prawa budowlanego, jesteśmy do Twojej dyspozycji. Nasz prawnik budowlany pomoże w analizie i negocjacji umów, zapewni wsparcie przy odbiorze inwestycji oraz ochroni Twoje interesy w przypadku wystąpienia wad budowlanych. Posiadamy wieloletnie doświadczenie w prowadzeniu spraw związanych z prawem budowlanym i nieruchomościami, dzięki czemu możemy zapewnić skuteczne rozwiązania. Porady prawne online – wygodne konsultacje z radcą prawnym Dzięki usłudze radca prawny online oferujemy szybkie i wygodne konsultacje prawne, które pozwolą Ci uzyskać wsparcie niezależnie od lokalizacji. Nasze porady prawne online obejmują szeroki zakres spraw, takich jak: Prawo budowlane – wsparcie przy sporach, odbiorach robót i wadach budowlanych, Sprawy spadkowe – pomoc w podziale spadku czy kwestionowaniu testamentu, Prawo nieruchomości – analiza i przygotowanie umów sprzedaży, najmu lub dzierżawy. Kancelaria specjalizująca się w prawie budowlanym i nieruchomości Adviser.law to kancelaria radców prawnych z bogatym doświadczeniem w zakresie prawa budowlanego i nieruchomości. Nasz radca prawny nieruchomości i adwokat prawo budowlane pomogą w bezpiecznym przeprowadzeniu transakcji oraz zabezpieczeniu interesów na każdym etapie inwestycji. Współpracujemy zarówno z firmami budowlanymi, jak i klientami indywidualnymi. Dlaczego warto wybrać Adviser.law? Ekspertyza w prawie budowlanym – Nasi prawnicy doskonale znają przepisy prawa budowlanego i pomagają uniknąć błędów w trakcie realizacji inwestycji. Kompleksowa obsługa – Specjalizujemy się w sporządzaniu i negocjacjach umów deweloperskich oraz umów o roboty budowlane. Skuteczność w sporach – Prowadzimy sprawy związane z wadami budowlanymi, karami umownymi i odbiorem robót. Dostępność online – Dzięki konsultacjom prawnym online możemy pomagać klientom z całej Polski.

Czytaj dalej
Prawo spółek
[Prawo handlowe] Do kiedy można żądać zwrotu korzyści od wspólnika "łamiącego" zakaz konkurencji?

Wspólników spółki jawnej obowiązuje zakaz konkurencji. Zgodnie z art. 56 kodeksu spółek handlowych (dalej k.s.h.) wspólnicy zobowiązani są powstrzymać się od wszelkiej działalności sprzecznej z interesami spółki oraz nie mogą, bez zgody pozostałych wspólników, zajmować się interesami konkurencyjnymi, w szczególności uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki jawnej, partner, komplementariusz lub członek organu spółki. Przepis ten zgodnie z art. 103 §1 k.s.h. dotyczy również wspólników spółki komandytowej.

Czytaj dalej