Prawo przedsiębiorców

[Prawo w biznesie] Czy agent powinien zwrócić prowizję w każdym wypadku niewykonania umowy?

Czy agent ubezpieczeniowy musi zwrócić prowizję?

Pojawia się wobec tego pytanie- czy agent w każdym wypadku niewykonania umowy zobowiązany jest do zwrotu prowizji, a jeśli tak to w jakiej wysokości?

Odpowiadając na te pytanie warto wskazać, że umowa agencyjna uregulowana jest nie tyko w przepisach krajowych, czyli kodeksie cywilnym art. 758-7649, ale także w unijnych aktach prawnych tj. Dyrektywie Rady 86/653/EWG z dnia 18 grudnia 1986 r. w sprawie koordynacji ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do przedstawicieli handlowych działających na własny rachunek, z którą przepisy krajowe muszą być zgodne. Pomocne zatem będzie oparcie się na wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wydanym w sprawie Barlíkova v.s. ERGO Poist’ovňa a.s., o sygn. akt C-48/16, z dnia 17 maja 2017 roku.

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE Barlíkova v.s. ERGO Poist’ovňa a.s., o sygn. akt C-48/16, z dnia 17 maja 2017 roku.

Alžbeta Barlíková zawarła z ERGO Poist’ovňa a.s. umowę na podstawie, której miała pozyskiwać nowych klientów dla ubezpieczyciela, przedstawiać propozycje zawarcia umów ubezpieczenia oraz zawierać te umowy w imieniu i na rzecz ERGO. A. Barlíková otrzymywała prowizję odpowiadającą określonej procentowo części miesięcznej składki ubezpieczeniowej albo określonej procentowo części urocznionej składki ubezpieczeniowej. Prawo do wypłaty prowizji – w formie zaliczkowej – było przez nią nabywane z chwilą zawarcia umowy z klientem. Niemniej ostateczne nabycie tego prawa było uzależnione od nierozwiązania umowy ubezpieczenia przed upływem okresu trzech lub pięciu lat. Sporna umowa przewidywała też, że nieopłacenie przez klienta składki w pierwszych miesiącach obowiązywania umowy ubezpieczenia powodowało wygaśnięcie prawa do prowizji. Alžbeta Barlíková pozyskała dla ERGO klientów po czym otrzymała prowizje. Jednakże trzy do sześciu miesięcy po podpisaniu umów niektórzy klienci przestali opłacać uzgodnione w tych umowach składki, ignorując wysyłane im wezwania do zapłaty. W konsekwencji przedmiotowe umowy wygasły z mocy prawa. Niektórzy klienci poinformowali ERGO, że ich decyzja o zaprzestaniu opłacania składek wynika z utraty zaufania, jakim początkowo darzyli tę spółkę, spowodowanego niewłaściwym traktowaniem, jakiego doświadczyli z jej strony. W związku z wygaśnięciem rzeczonych umów ubezpieczenia ERGO, opierając się na postanowieniach spornej umowy, wezwało A. Barlíkovą do zwrotu wypłaconych jej zaliczkowo prowizji z tytułu tych umów, opiewających na łączną kwotę 11 421,42 EUR. A. Barlíková nie zwróciła tych kwot, a zatem ERGO wytoczyło przeciwko niej powództwo przed sądem rejonowym w Dunajskiej Stredzie, (Słowacja).

Trybunał Sprawiedliwości w omawianym orzeczeniu wskazał, że prowizja staje się należna w miarę wykonywania umowy ubezpieczenia, co w przypadku długoterminowych umów o charakterze ciągłym, takich jak umowa ubezpieczenia rozciągnięte jest w czasie. Ponadto podkreślił, że przy rozpoznawaniu wszelkich spraw pomiędzy agentem a zleceniodawcą należy brać pod uwagę zasadę dobrej wiary i lojalności jaką powinny kierować się strony umowy agencyjnej w relacjach między sobą, oraz cel dyrektywy 86/653, jakim jest ochrona przedstawicieli handlowych, za jakich uznaje się także, agentów. Trybunał wskazał, że zwrotowi może podlegać jedynie część prowizji jeśli jest proporcjonalna do zakresu niewykonania umowy ubezpieczenia, oraz że owo niewykonanie nie wynika z okoliczności, za które odpowiedzialność ponosi zleceniodawca. Przy czym termin „okoliczności, za które odpowiedzialność ponosi zleceniodawca”, nie odnosi się tylko do okoliczności prawnych, które były bezpośrednią przyczyną rozwiązania umowy zawartej między zleceniodawcą a osobą trzecią, ale obejmuje też wszelkie okoliczności faktyczne będące przyczyną niewykonania umowy leżące po stronie zleceniodawcy.

Wnioski z uzasadnienia wyroku TSUE

Podsumowując ubezpieczyciel może żądać od agenta zwrotu wypłaconej prowizji i agent jest zobowiązany prowizję zwrócić, ale jedynie w zakresie w jakim umowa ubezpieczenia nie została wykonana przez ubezpieczającego. Kwota zwrotu prowizji powinna być proporcjonalna do ilości nieopłaconych przez ubezpieczającego składek.

Potrzebujesz pomocy prawnika z zakresu prawa spółek handlowych?

zapraszamy do kontaktu

Sprawdź pozostałe nasze wpisy

Wstecz

Prawo dla biznesu 14.02.2024

Czy compliance jest potrzebne i czym różni się od stałej obsługi prawnej lub działu prawnego? Cz.1

Pytań związanych z compliance jest wiele, odnoszą się one do tego, czym w ogóle compliance jest, jaki ma przedmiot oraz jak wdrożyć procesy zgodności działalności organizacji czy oficer compliance jest potrzebny oraz czy compliance to to samo co stała obsługa prawna? W tym wpisie odpowiadamy na wiele z tych pytań compliance, czyli zgodność lub zgodność z przepisami, odnosi się do stosowania się do określonych norm, standardów, regulacji, polityk lub wymogów prawnych, które dotyczą danego obszaru działalności lub branży. W kontekście organizacji lub przedsiębiorstwa compliance obejmuje przestrzeganie wszystkich obowiązujących przepisów, zasad etycznych i norm branżowych, aby uniknąć nieprawidłowości, grzywien, sankcji lub innych konsekwencji prawnych. Dział compliance w firmie ma za zadanie monitorować, zarządzać i dostosowywać się do różnych regulacji, aby zapewnić zgodność z obowiązującym prawem oraz minimalizować ryzyko prawne i reputacyjne. To ważne szczególnie w obszarach takich jak finanse, ochrona danych osobowych, zdrowie i bezpieczeństwo, ochrona środowiska, czy handel międzynarodowy, gdzie istnieje wiele przepisów i norm, których trzeba przestrzegać. W praktyce dział compliance może obejmować prowadzenie audytów, śledzenie zmian w przepisach, opracowywanie i wdrażanie polityk zgodności, szkolenie pracowników w zakresie przepisów, raportowanie oraz współpracę z organami regulacyjnymi. Ważne jest utrzymanie kultury zgodności w organizacji, aby wszyscy pracownicy byli świadomi i przestrzegali obowiązujących norm i przepisów. Nasi prawnicy są doświadczeni w Compliance dla firm MŚP wdrożenia szkolenia monitorowanie systemów Compliance projektowanie systemów Compliance ADVISER Armknecht & Partners attorneys-at-law radcowie prawni gdynia kancelaria

Czytaj dalej

Prawo sportowe 06.02.2023

[Sports law] Sports Litigation & Arbitration in Poland

Settlement of legal disputes in sport, in particular those of a property nature, which can be colloquially referred to as "vindication in sport" or "sports vindication", is generally carried out in arbitration (arbitration proceedings), referred to as sports arbitration. In many cases, in order to properly resolve disputes, sports organizations have established specialized permanent arbitration courts (permanent arbitration courts) - Arbitration Tribunals, which by definition know the norms of sports law and understand the specificity of sport, which is to ensure proper recognition of cases and settlement of disputes in sport. The main purpose of recognition of the disputes in the field of broadly understood sports law relations by Arbitration Tribunals, i.e. excluding the jurisdiction of common courts, is the speed and efficiency of examining such disputes and the fairness of arbitration proceedings, in particular due to the knowledge of the regulations of sports organizations and associations referred to as sports law or more broadly as lex sportiva. It should be noted that the market of legal services, attorneys representing the parties (replacing the parties) in proceedings in sports law disputes, has also educated lawyers specializing in sports law, or law firms practicing in the field of sports law (sports law firms). Sports law also includes standards regulating the recognition of legal disputes in sport, in terms of the system, i.e. determining the bodies competent to consider such disputes - Arbitration Tribunals (permanent arbitration courts).Arbitration Tribunals can be classified as: 1) domestic and foreign, 2) operating within a given sport discipline (e.g. football or basketball). Sports law, sports law in poland, polish sports law, polish sports lawyer, sports lawyer in poland, disputes in sport poland, poland lex sportiva, sports law poland , football disputes poland, football court poland, footbnall litigation poland, law in sport poland, Legal disputes in sport and the resolution of legal disputes in sports (sports law, lex sportiva) is generally carried out in arbitration (ADR - Alternative Dispute Resolution), referred to as modification of sports arbitration. However, this is not a rule without exceptions. It should be emphasized that the main or most popular sports disciplines (basketball and football) have been developed by specialized permanent arbitration courts such as PSP (PZPN - Polish FA - Football Arbitration Court), Football Tribunal on FIFA: DRC (Dispute Resolution Chamber) , PSC (Players' Status Chamber), AC (Agents Chamber), STA (Polish Basketball Federation Arbitration Tribunal). Moreover, in Poland cases are also heard by the Arbitration Tribunal at PKOL (Polish Olympic Committee), and internationally by CAS / TAS - the Sports Arbitration Court, also known as the Sports Arbitration Court with its seat in Lausanne and branches in New York and Sydney.

Czytaj dalej