Wstecz
Ochrona danych

Jak wygląda praca w godzinach nadliczbowych w polskim prawie?

Każda praca, którą pracownika wykonuje ponad obowiązujące go normy czasu pracy oraz ponad obowiązujący go przedłużony dobowy wymiar czasu pracy jest pracą w godzinach nadliczbowych. Praca na takich zasadach dopuszczalna jest w dwóch przypadkach określonych w art. 151 kodeksu pracy:

występuje konieczność prowadzenia akcji ratunkowej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii,
zachodzą szczególne potrzebny pracodawcy (pracownik w roku może pracować w ten sposób tylko 150 godzin).

Jak wskazuje orzecznictwo Sądu Najwyższego, potwierdzone w wyroku SN z 10 września 2019 roku, w sprawie pod sygn. II PK 55/18, publ. LEX nr 2779940 – „przyjęło się uważać,
iż szczególne potrzeby pracodawca wyraża poleceniem, to można także wykonywać pracę nadliczbową za wiedzą i zgodą (choćby) milczącą pracodawcy, gdy pracownik działa w jego interesie bowiem polecenie pracy w godzinach nadliczbowych nie wymaga szczególnej formy
i wystarczająca jest dorozumiana zgoda pracodawcy”.

Warto zaznaczyć, że odpracowywanie wolnego, które zostało udzielone na pisemny wniosek pracownika, nie jest pracą w godzinach nadliczbowych.

Praca w godzinach nadliczbowych może być atrakcyjna pod względem finansowym.
Za pracę w nocy, w niedzielę i święta (które nie są dla pracownika dniami pracy) oraz w dniu wolnym od pracy (udzielonym w zamian za pracę w niedzielę lub w święto) pracownikowi przysługuje normalne wynagrodzenie oraz dodatkowo 100% wynagrodzenia. Taki sam dodatek przysługuje, gdy przekroczona zostanie 40-godzinna tygodniowa norma czasu pracy. Gdy praca nadliczbowa świadczona jest w inne niż wymienione wcześniej dni, dodatek wynosi 50% wynagrodzenia. „Normalne wynagrodzenie” zgodnie z wyrokiem SN z dnia 3 czerwca 1986 roku, pod sygn. akt I PRN 40/86, publ. SIP Lex pod nr: 12989, stanowić ma stałe
i systematyczne wynagrodzenie, w którego skład wchodzi wypłata zasadnicza oraz dodatkowe składniki, które zgodnie z przepisami obowiązującymi w zakładzie pracy mu przysługują.

Inną formą rekompensaty za pracę w godzinach nadliczbowych może być udzielany w tym samym wymiarze czas wolny. Następuje to na wniosek pracownika, jednak może też nastąpić bez wnioskowania. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 lutego 2010 roku, pod sygnaturą I PK 157/09, SIP Lex pod nr: 889232, podkreśla, że „w przypadku udzielenia na pisemny wniosek pracownika czasu wolnego od pracy w zamian za czas przepracowany w godzinach nadliczbowych, dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych nie przysługuje co oznacza,
że pracownik zachowuje prawo do normalnego wynagrodzenia za pracę wykonaną w godzinach nadliczbowych”.

W sytuacji, gdy to pracodawca udziela wolnego bez wniosku pracownika, czas wolny musi być w wymiarze o połowę wyższym niż przepracowane nadliczbowe godziny. Nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia jakie przysługuje pracownikowi.

Jeśli pracownik wykonywał pracę w jego dniu wolnym od pracy, to pracodawca
w porozumieniu z nim udziela mu w zamian inny dzień wolny od pracy.

Co jednak w przypadku, gdy stosunek pracy ustanie przed upływem okresu rozliczeniowego?

Wtedy pracownikowi przysługuje oprócz zwykłego wynagrodzenia dodatek 100% wynagrodzenia, tak jak w przypadku pracy w nocy, niedzielę i święta oraz w dzień wolny
od pracy, jeśli pracował ponad swój wymiar czasu pracy.

 

Stan prawny na dzień: 30.04.2021 r.

#pracodawca #pracownik #godzinynadliczbowe #prawopracy #ekwiwalent #normaczasupracy #dodatekdowynagrodzenia #adviser1989

 

Sprawdź pozostałe nasze wpisy

Wstecz
Prawo sportowe 06.05.2023
[Prawo sportowe / Sports law] Nowy portal prawny FIFA / FIFA’s new Legal Portal

[Prawo sportowe] Od dnia 01 maja 2023 r., FIFA wdrożyła nowy portal prawny za pośrednictwem, którego obowiązkowo prowadzone są wszystkie postępowania przed organami decyzyjnymi i sądowymi FIFA Tribunal (Trybunał Arbitrażowy FIFA): postępowanie dyscyplinarne: postępowanie przed Komisją Dyscyplinarną i Komisją odwoławczą), postępowanie przed Izbą Rozstrzygania Sporów, Izbą ds. Statusu Zawodników oraz Izbą Agentów Piłkarskich, postępowanie przed Komitetem Etyki: Komitet Etyki: Postępowanie przed Izbą Śledczą i Izbą Orzekającą. [Sports law] From May 1, 2023, FIFA implemented a new legal portal through which all proceedings before FIFA's decision-making and judicial bodies are mandatory: Disciplinary proceedings: Procedures before the Disciplinary Committee and Appeal Committee, Football Tribunal: Proceeding for Dispute Resolution Chamber, Players' Status Chamber and Football Agent Chambers, Ethics Committee: Procedures before the Investigatory Chamber (IC) and the Adjudicatory Chamber (AC). Sports law poland kancelaria prawa sportowego prawnik prawo sportowe prawo sportowe prawo sportowe kancelaria adviser.law sports law attorney poland football law prawo piłkarskie prawo piłki nożnej

Czytaj dalej
Prawo na co dzień
Odpowiedzialność za zarząd majątkiem dziecka

Prawo rodzinne: Jakie są granice zarządu majątkiem małoletniego dziecka i jaka jest odpowiedzialność prawna rodziców z tego tytułu? | Adviser kancelaria prawna w Gdyni Rodzicom naruszającym zasady sprawowania zarządu majątkiem małoletniego dziecka grożą konsekwencje wynikające z art. 109–111 k.r.o., a więc nawet pozbawienie władzy rodzicielskiej. Dlatego warto wiedzieć jakim wymogą prawnym muszą sprostać rodzice.

Czytaj dalej