Wstecz
Orzecznictwo

Z orzecznictwa Sądu Najwyższego: przyczyna zewnętrzna wypadku przy pracy

            W dniu 19 lutego 2021 r. Sąd Najwyższy rozpoznając sprawę o sygn. akt I USKP 15/21 (publ. SIP Lex nr 3122697) wydał wyrok, w którym ustalił, że kwestia czasu udzielenia ubezpieczonemu niezbędnej pomocy medycznej (związana z ograniczonym dostępem służb medycznych do pacjenta znajdującego się na wysokości 92 m) nie mieści się w pojęciu przyczyny zewnętrznej w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy wypadkowej.

            Uprawniony członek rodziny osoby zmarłej z powodu wypadku przy pracy może domagać się od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jednorazowego odszkodowania. Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych- wypadek przy pracy jest to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w z w związku z pracą. Istotą wielu spraw dotyczących wypadków przy pracy jest ustalenie czy przyczyna wypadku miała charakter wewnętrzny. W rozpoznawanej sprawie  Sąd Najwyższy postawił sobie pytanie- czy przyczyną zewnętrzną wypadku przy pracy, stanowiącą współprzyczynę w stosunku do samoistnej przyczyny wewnętrznej (schorzeń kardiologicznych), mogą być normalne, zgodne z BHP warunki świadczenia pracy, nawet gdy świadczona praca wymaga wysiłku fizycznego i jest świadczona w nietypowych okolicznościach (np. w podwyższonej temperaturze)? Po rozpoznaniu sprawy Sąd Najwyższy na postawione pytanie udzielił odpowiedzi negatywnej, oddalając skargę kasacyjną. Omawiane orzeczenie jest o tyle istotne, że systematyzuje dotychczasowe orzeczenia Sądu Najwyższego oraz wskazuje, że kwestia czasu udzielenia ubezpieczonemu niezbędnej pomocy medycznej (związana z ograniczonym dostępem służb medycznych do pacjenta znajdującego się na wysokości 92 m) nie mieści się w pojęciu przyczyny zewnętrznej w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy wypadkowej, leży bowiem poza wzajemnymi relacjami podmiotu zatrudniającego (pracodawcy) i zatrudnionego (pracownika).

            W omawianym orzeczeniu Sąd Najwyższy przypomniał, że samoistne schorzenie, chociażby wystąpiło nagle i w toku świadczenia pracy, nie może być uznane za wypadek przy pracy. (Wyrok SN z 26.09.2017 r., II UK 422/16, publ. SIP Lex nr 2397607) Sąd przyznał jednak, iż zdarza się niekiedy, że nagłe zdarzenie (np. zawał serca, udar mózgu, pęknięcie tętniaka aorty, zator tętnicy płucnej) wywołuje nie jedna, lecz więcej przyczyn, w tym o charakterze mieszanym (zewnętrzna i wewnętrzna). W tym ostatnim przypadku przyczyna zewnętrzna może przyspieszyć lub pogorszyć istniejący stan chorobowy i w tym znaczeniu stać się przyczyną wypadku przy pracy. Co więcej uszczerbek na zdrowiu pracownika spowodowany czynnikiem samoistnym (pochodzącym z organizmu pracownika) może stanowić wypadek przy pracy, jeżeli został wywołany nadmiernym w okolicznościach danego wypadku wysiłkiem fizycznym, psychicznym lub silnym stresem. W dalszej części orzeczenia wskazano, że przyczyną sprawczą zdarzenia może być każdy czynnik zewnętrzny (tzn. niewynikający z wewnętrznych właściwości człowieka) zdolny w istniejących warunkach wywołać szkodliwe skutki. W takim znaczeniu przyczyną zewnętrzną zdarzenia może być nie tylko narzędzie pracy, maszyna, siły przyrody, lecz także zachowania i czynności samego poszkodowanego (np. potknięcie się, odruch). Taką przyczyną jest również nadmierny wysiłek pracownika, za który - u człowieka dotkniętego schorzeniem samoistnym - może być uważana praca wykonywana jako codzienne zadanie w warunkach normalnych, gdyż nadmierność wysiłku pracownika powinna być oceniana przy uwzględnieniu jego indywidualnych właściwości, aktualnego stanu zdrowia, sprawności ustroju. (Uchwała składu 7 sędziów SN z 11.02.1963 r., III PO 15/62 publ. SIP Lex nr 106030). Sąd Najwyższy przytoczył również orzeczenie w którym stwierdzono, że możliwe jest zakwalifikowanie jako wypadku przy pracy doznanych przez pracownika zmian w narządzie wewnętrznym o charakterze schorzenia samoistnego, jednak pod warunkiem, że w stanie faktycznym sprawy zostaną stwierdzone szczególne, nadzwyczajne, nietypowe okoliczności towarzyszące świadczeniu pracy. Wykonywanie zwykłych czynności (normalny wysiłek, normalne przeżycia psychiczne) przez pracownika, który doznał pogorszenia stanu zdrowia w czasie i miejscu wykonywania zatrudnienia, nie może być uznane za zewnętrzną przyczynę wypadku przy pracy. Musi więc wystąpić szczególna (nadzwyczajna) okoliczność w przebiegu pracy, aby takie zaostrzenie procesu chorobowego mogło być uznane za skutek przyczyny zewnętrznej zdarzenia wypadkowego. (Wyrok SN z 19.02.2021 r., I USKP 15/21, publ. SIP Lex nr 3122697).

 

#prawopracy #Adviser1989

 

Sprawdź pozostałe nasze wpisy

Wstecz
Prawo przedsiębiorców 20.03.2025
[Prawo przedsiębiorców] Obowiązek wdrożenia adresu do doręczeń elektronicznych

E-Doręczenia – nowy standard korespondencji dla przedsiębiorców i podmiotów publicznych. Obowiązek wdrożenia e-Doręczeń – elektronicznego odpowiednika listu poleconego za potwierdzeniem odbioru – staje się coraz bliższy. To duża zmiana w sposobie komunikacji z administracją publiczną, która obejmie zarówno podmioty publiczne, jak i wielu przedsiębiorców. W naszym artykule przedstawiamy kluczowe informacje dotyczące e-Doręczeń, harmonogram ich wdrożenia oraz wyjaśniamy, jak przygotować się na nadchodzące zmiany.

Czytaj dalej
Prawo morskie 10.08.2023
[Prawo morskie] Kancelaria Prawna ADVISER Armknecht & Partners została Oficjalnym Partnerem XI Ogólnopolskiej Konferencji Prawa Morskiego w Gdańsku pod hasłem przewodnim: "Zapobieganie zanieczyszczaniu morza przez statki: MARPOL – 50 lat i co dalej?

Jest nam niezmiernie miło poinformować, że nasza kancelaria prawna została Oficjalnym Partnerem XI Ogólnopolskiej Konferencji Prawa Morskiego w Gdańsku pod hasłem przewodnim: "Zapobieganie zanieczyszczaniu morza przez statki: MARPOL – 50 lat i co dalej? Konferencje organizują Katedra Prawa Morskiego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego, Centrum Badań nad Gospodarką Morską UG oraz Europejskie Stowarzyszenie Studentów Prawa ELSA Gdańsk. kancelaria prawna prawo morskie kancelaria gdynia prawo morskie kancelaria gdynia kancelaria prawa morskiego prawo morskie prawnik adwokat gdynia maritime law poland polish law office maritime law gdansk maritime law gdynia maritime law poland maritime law attorney gdynia gdansk kancelaria prawa morskiego prawnik prawa morskiego

Czytaj dalej