Wstecz
Orzecznictwo

Z orzecznictwa Sądu Najwyższego: przyczyna zewnętrzna wypadku przy pracy

            W dniu 19 lutego 2021 r. Sąd Najwyższy rozpoznając sprawę o sygn. akt I USKP 15/21 (publ. SIP Lex nr 3122697) wydał wyrok, w którym ustalił, że kwestia czasu udzielenia ubezpieczonemu niezbędnej pomocy medycznej (związana z ograniczonym dostępem służb medycznych do pacjenta znajdującego się na wysokości 92 m) nie mieści się w pojęciu przyczyny zewnętrznej w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy wypadkowej.

            Uprawniony członek rodziny osoby zmarłej z powodu wypadku przy pracy może domagać się od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jednorazowego odszkodowania. Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych- wypadek przy pracy jest to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w z w związku z pracą. Istotą wielu spraw dotyczących wypadków przy pracy jest ustalenie czy przyczyna wypadku miała charakter wewnętrzny. W rozpoznawanej sprawie  Sąd Najwyższy postawił sobie pytanie- czy przyczyną zewnętrzną wypadku przy pracy, stanowiącą współprzyczynę w stosunku do samoistnej przyczyny wewnętrznej (schorzeń kardiologicznych), mogą być normalne, zgodne z BHP warunki świadczenia pracy, nawet gdy świadczona praca wymaga wysiłku fizycznego i jest świadczona w nietypowych okolicznościach (np. w podwyższonej temperaturze)? Po rozpoznaniu sprawy Sąd Najwyższy na postawione pytanie udzielił odpowiedzi negatywnej, oddalając skargę kasacyjną. Omawiane orzeczenie jest o tyle istotne, że systematyzuje dotychczasowe orzeczenia Sądu Najwyższego oraz wskazuje, że kwestia czasu udzielenia ubezpieczonemu niezbędnej pomocy medycznej (związana z ograniczonym dostępem służb medycznych do pacjenta znajdującego się na wysokości 92 m) nie mieści się w pojęciu przyczyny zewnętrznej w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy wypadkowej, leży bowiem poza wzajemnymi relacjami podmiotu zatrudniającego (pracodawcy) i zatrudnionego (pracownika).

            W omawianym orzeczeniu Sąd Najwyższy przypomniał, że samoistne schorzenie, chociażby wystąpiło nagle i w toku świadczenia pracy, nie może być uznane za wypadek przy pracy. (Wyrok SN z 26.09.2017 r., II UK 422/16, publ. SIP Lex nr 2397607) Sąd przyznał jednak, iż zdarza się niekiedy, że nagłe zdarzenie (np. zawał serca, udar mózgu, pęknięcie tętniaka aorty, zator tętnicy płucnej) wywołuje nie jedna, lecz więcej przyczyn, w tym o charakterze mieszanym (zewnętrzna i wewnętrzna). W tym ostatnim przypadku przyczyna zewnętrzna może przyspieszyć lub pogorszyć istniejący stan chorobowy i w tym znaczeniu stać się przyczyną wypadku przy pracy. Co więcej uszczerbek na zdrowiu pracownika spowodowany czynnikiem samoistnym (pochodzącym z organizmu pracownika) może stanowić wypadek przy pracy, jeżeli został wywołany nadmiernym w okolicznościach danego wypadku wysiłkiem fizycznym, psychicznym lub silnym stresem. W dalszej części orzeczenia wskazano, że przyczyną sprawczą zdarzenia może być każdy czynnik zewnętrzny (tzn. niewynikający z wewnętrznych właściwości człowieka) zdolny w istniejących warunkach wywołać szkodliwe skutki. W takim znaczeniu przyczyną zewnętrzną zdarzenia może być nie tylko narzędzie pracy, maszyna, siły przyrody, lecz także zachowania i czynności samego poszkodowanego (np. potknięcie się, odruch). Taką przyczyną jest również nadmierny wysiłek pracownika, za który - u człowieka dotkniętego schorzeniem samoistnym - może być uważana praca wykonywana jako codzienne zadanie w warunkach normalnych, gdyż nadmierność wysiłku pracownika powinna być oceniana przy uwzględnieniu jego indywidualnych właściwości, aktualnego stanu zdrowia, sprawności ustroju. (Uchwała składu 7 sędziów SN z 11.02.1963 r., III PO 15/62 publ. SIP Lex nr 106030). Sąd Najwyższy przytoczył również orzeczenie w którym stwierdzono, że możliwe jest zakwalifikowanie jako wypadku przy pracy doznanych przez pracownika zmian w narządzie wewnętrznym o charakterze schorzenia samoistnego, jednak pod warunkiem, że w stanie faktycznym sprawy zostaną stwierdzone szczególne, nadzwyczajne, nietypowe okoliczności towarzyszące świadczeniu pracy. Wykonywanie zwykłych czynności (normalny wysiłek, normalne przeżycia psychiczne) przez pracownika, który doznał pogorszenia stanu zdrowia w czasie i miejscu wykonywania zatrudnienia, nie może być uznane za zewnętrzną przyczynę wypadku przy pracy. Musi więc wystąpić szczególna (nadzwyczajna) okoliczność w przebiegu pracy, aby takie zaostrzenie procesu chorobowego mogło być uznane za skutek przyczyny zewnętrznej zdarzenia wypadkowego. (Wyrok SN z 19.02.2021 r., I USKP 15/21, publ. SIP Lex nr 3122697).

 

#prawopracy #Adviser1989

 

Sprawdź pozostałe nasze wpisy

Wstecz
Prawo dla biznesu 14.02.2024
Czy compliance jest potrzebne i czym różni się od stałej obsługi prawnej lub działu prawnego? Cz.1

Pytań związanych z compliance jest wiele, odnoszą się one do tego, czym w ogóle compliance jest, jaki ma przedmiot oraz jak wdrożyć procesy zgodności działalności organizacji czy oficer compliance jest potrzebny oraz czy compliance to to samo co stała obsługa prawna? W tym wpisie odpowiadamy na wiele z tych pytań compliance, czyli zgodność lub zgodność z przepisami, odnosi się do stosowania się do określonych norm, standardów, regulacji, polityk lub wymogów prawnych, które dotyczą danego obszaru działalności lub branży. W kontekście organizacji lub przedsiębiorstwa compliance obejmuje przestrzeganie wszystkich obowiązujących przepisów, zasad etycznych i norm branżowych, aby uniknąć nieprawidłowości, grzywien, sankcji lub innych konsekwencji prawnych. Dział compliance w firmie ma za zadanie monitorować, zarządzać i dostosowywać się do różnych regulacji, aby zapewnić zgodność z obowiązującym prawem oraz minimalizować ryzyko prawne i reputacyjne. To ważne szczególnie w obszarach takich jak finanse, ochrona danych osobowych, zdrowie i bezpieczeństwo, ochrona środowiska, czy handel międzynarodowy, gdzie istnieje wiele przepisów i norm, których trzeba przestrzegać. W praktyce dział compliance może obejmować prowadzenie audytów, śledzenie zmian w przepisach, opracowywanie i wdrażanie polityk zgodności, szkolenie pracowników w zakresie przepisów, raportowanie oraz współpracę z organami regulacyjnymi. Ważne jest utrzymanie kultury zgodności w organizacji, aby wszyscy pracownicy byli świadomi i przestrzegali obowiązujących norm i przepisów. Nasi prawnicy są doświadczeni w Compliance dla firm MŚP wdrożenia szkolenia monitorowanie systemów Compliance projektowanie systemów Compliance ADVISER Armknecht & Partners attorneys-at-law radcowie prawni gdynia kancelaria

Czytaj dalej