Przedsiębiorcy często zastanawiają się, czy mogą odliczyć podatek VAT jeśli usługę lub towar wykonał inny podmiot. Czy jeśli są w stanie wykazać, że usługa lub towar zostały wykonane mogą odliczyć podatek VAT bez obawy, że zostanie to zakwestionowane przez organy podatkowe? Czy organy podatkowe muszą udowodnić podatnikowi kto jest faktycznym wykonawcą usługi lub towaru aby zażądać zapłaty pełnej kwoty podatku? Odpowiedzi na te pytania znajdziemy w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 24 września 2019 r., wydanym w sprawie o sygn. akt I SA/Bd 373/19 (opubl. w SIP LEX nr 2730873).
Czytaj dalejPodatki UE - dyrektywa 2008/7/WE
Dyrektywa reguluje kwestie nakładania pośrednich podatków dotyczących:wkładu kapitałowego do spółek kapitałowych;
działań restrukturyzacyjnych z udziałem spółek kapitałowych;
emisji niektórych papierów wartościowych lub obligacji.
Motyw 3 dyrektywy wskazuje, że „w interesie rynku wewnętrznego leży ujednolicenie prawodawstwa dotyczącego podatków pośrednich od gromadzenia kapitału, tak aby w możliwie największym stopniu wyeliminować czynniki, które mogą zakłócać warunki konkurencji lub utrudniać swobodny przepływ kapitału” oraz w motywie 5 znajdziemy niepozostawiającą złudzeń informację, że zniesienie podatku kapitałowego byłoby rozwiązaniem najlepszym.
Spółkami kapitałowymi w rozumieniu dyrektywy są:spółki kapitałowe na gruncie prawa krajowego każdego z państw członkowskich oraz Zjednoczonego Królestwa;
spółki, przedsiębiorstwa, stowarzyszenia, osoby prawne, których udziały mogą być przedmiotem transakcji na giełdzie;
spółki, przedsiębiorstwa, stowarzyszenia, osoby prawne, skierowane na zysk, których członkowie mogą zbywać swoje udziały dowolnie, i których odpowiedzialność ograniczona jest do wysokości udziałów;
spółki, przedsiębiorstwa, stowarzyszenia, osoby prawne, skierowane na zysk – jednak państwa mogą zdecydować o nieuznawaniu powyższych podmiotów za spółki kapitałowe.
Dyrektywa definiuje również pojęcie „wkładu kapitałowego” i rozumie przez to następujące operacje:utworzenie spółki kapitałowej;
przekształcenie spółki, przedsiębiorstwa, stowarzyszenia lub osoby prawnej, która nie jest spółką kapitałową, w spółkę kapitałową;
podwyższenie kapitału spółki kapitałowej poprzez wniesienie wkładów jakiegokolwiek rodzaju;
podwyższenie majątku spółki kapitałowej poprzez wniesienie wkładów jakiegokolwiek rodzaju, jednak nie w zamian za udział w kapitale lub majątku spółki, lecz za prawa tego samego rodzaju jak te, które posiadają członkowie, takie jak prawo głosu, udział w zyskach lub udział w podziale nadwyżki powstałej po likwidacji spółki;
przeniesienie z państwa trzeciego do państwa członkowskiego centrum rzeczywistego zarządzania spółki kapitałowej, której statutowa siedziba znajduje się w państwie trzecim;
przeniesienie z państwa trzeciego do państwa członkowskiego statutowej siedziby spółki kapitałowej, której centrum rzeczywistego zarządzania znajduje się w państwie trzecim;
podwyższenie kapitału spółki kapitałowej w drodze kapitalizacji zysków lub rezerwy stałej lub tymczasowej;
zwiększenie majątku spółki kapitałowej w drodze świadczenia usług przez członka, które nie powodują zwiększenia kapitału spółki, ale powodują zmianę w prawach spółki bądź mogą zwiększyć wartość udziałów spółki;
zaciągnięcie pożyczki przez spółkę kapitałową, jeśli wierzyciel uprawniony jest do udziału w zyskach spółki;
zaciągnięcie pożyczki przez spółkę kapitałową u członka, współmałżonka lub dziecka członka, a także zaciągnięcie pożyczki u strony trzeciej, jeżeli jest ona gwarantowana przez członka, pod warunkiem że takie pożyczki mają taką samą funkcję jak zwiększenie kapitału spółki.
Działaniami, które nazwane są „działaniami restrukturyzacyjnymi” i nie są wkładami kapitałowymi są:przeniesienie przez jedną lub kilka spółek kapitałowych wszystkich swoich aktywów i pasywów, lub jednego bądź więcej oddziałów do jednej lub więcej spółek kapitałowych, które są w trakcie tworzenia lub już istnieją, pod warunkiem że rekompensata obejmuje przynajmniej częściowo papiery wartościowe reprezentujące kapitał spółki przejmującej;
przejęcie przez spółkę kapitałową, która jest w trakcie tworzenia lub już istnieje, udziałów dających większość głosów w innej spółce kapitałowej, pod warunkiem że rekompensata obejmuje przynajmniej częściowo papiery wartościowe reprezentujące kapitał tej pierwszej spółki. W przypadku gdy większość praw głosu uzyskuje się za pomocą co najmniej dwóch operacji, za działania restrukturyzacyjne uznaje się wyłącznie operację, w której uzyskano większość praw głosu, i wszelkie kolejne operacje;
działania restrukturyzacyjne obejmują również przeniesienie do spółki kapitałowej wszystkich aktywów i pasywów innej spółki kapitałowej będącej w pełni własnością tej pierwszej spółki.
Dyrektywa w jasny i wyraźny sposób zakazuje nakładania na spółki kapitałowe podatku pośredniego w żadnej formie w odniesieniu do:wkładów kapitałowych;
pożyczek, świadczenia usług w związku z wkładami kapitałowymi;
kwestii rejestracji spółek oraz procesu ich powstawania;
zmiany aktów założycielskich lub statutu spółki, w szczególności:przekształcenia spółki;
przeniesienia siedziby rzeczywistej bądź statutowej do innego państwa członkowskiego;
zmiany przedmiotu działalności.
działań restrukturyzacyjnych.
Dyrektywa zakazuje też nakładania jakiegokolwiek podatku pośredniego (niezależnie od tego, czy są one opodatkowane podatkiem kapitałowym, czy też nie) na:tworzenia, emisji, dopuszczenia do notowania na giełdzie lub obrotu akcjami, obligacjami i innymi papierami wartościowymi;
a także pożyczek zaciągniętych przez ich emisję.
Dyrektywa wskazuje również podatki i opłaty, które państwa członkowskie mogą naliczać i należą do nich:podatki od przeniesienia papierów wartościowych, o stawce zryczałtowanej bądź nie;
podatki od przeniesienia, włączając w to podatek od wpisu do księgi wieczystej, od przeniesienia, na rzecz spółki kapitałowej, przedsiębiorstwa lub nieruchomości położonych na ich terytorium;
podatki od przeniesienia aktywów jakiegokolwiek rodzaju przekazanych spółce kapitałowej, o ile przeniesienie tego majątku jest dokonywane w zamian za inną rekompensatę niż udziały w spółce;
opłaty od ustanowienia, wpisu lub wykreślenia hipotek lub innych obciążeń gruntu lub innego majątku;
podatki w formie opłat lub należności oraz podatek od wartości dodanej (VAT).
Wysokość opłat i podatków nie może być różnicowana w zależności od tego, gdzie znajduje się siedziba rzeczywista lub statutowa, a kwoty podatków nie mogą przekraczać kwot należnych w przypadku podobnych operacji w państwie członkowskim.
Szczególne przepisy dotyczące nakładania podatku kapitałowego:Niezależnie od powyższego akapitu państwo członkowskie, które w dniu 1 stycznia 2006 r. naliczało podatek od wkładów kapitałowych do spółek kapitałowych, zwany dalej „podatkiem kapitałowym”, może go w dalszym ciągu naliczać, pod warunkiem że jest on zgodny z dyrektywą;
Jeżeli po 1 stycznia 2006 roku państwo przestanie naliczać podatek kapitałowy to nie może wprowadzić go na nowo;
Jeżeli w jakimkolwiek momencie po dniu 1 stycznia 2006 r. państwo członkowskie przestanie naliczać podatek kapitałowy od wkładów kapitałowych, o których mowa w art. 3 lit. g)–j), nie może ono ponownie wprowadzić podatku kapitałowego od takich wkładów kapitałowych;
Jeżeli w jakimkolwiek momencie po dniu 1 stycznia 2006 r. państwo członkowskie przestanie naliczać podatek kapitałowy od wniesienia do oddziału kapitału trwałego lub kapitału obrotowego, nie może ono ponownie wprowadzić podatku kapitałowego od danych wkładów kapitałowych;
Jeżeli w jakimkolwiek momencie po dniu 1 stycznia 2006 r. państwo członkowskie przyzna zwolnienie, nie może ono później naliczać podatku kapitałowego od wkładów kapitałowych, których dotyczy to zwolnienie.
Stawka podatku kapitałowego:jest jednolita;
nie może przekraczać stawki z 1 stycznia 2006 roku;
zmniejszonej stawki nie można podnieść;
stawka podatku kapitałowego nie może przekraczać 1%.
Operacje podlegające podatkowi kapitałowemu i prawo do nałożenia podatku:państwo członkowskie opodatkowuje wkłady kapitałowe, o których mowa w art. 3 lit. a–d, jeżeli w momencie dokonania wkładu kapitałowego centrum rzeczywistego zarządzania spółki kapitałowej znajduje się w tym państwie członkowskim; opodatkowuje wkłady kapitałowe, o których mowa w art. 3 lit. e i f;
może opodatkować wkłady kapitałowe, o których mowa w art. 3 lit. g–j, jeżeli w momencie dokonania wkładu kapitałowego siedziba rzeczywista spółki kapitałowej znajduje się w tym państwie członkowskim;
opodatkowuje wkłady kapitałowe, gdy siedziba rzeczywista spółki kapitałowej znajduje się w państwie trzecim, a jej statutowa siedziba znajduje się w państwie członkowskim; może opodatkować wniesienie kapitału trwałego lub kapitału obrotowego do oddziału znajdującego się w państwie członkowskim, gdy statutowa siedziba i centrum rzeczywistego zarządzania spółki znajdują się w państwie trzecim.
Podstawa opodatkowania jest rzeczywista wartość aktywów, nie jest mniejsza od nominalnej sumy udziałów subskrybowanych w spółce lub należących do każdego z udziałowców.
Z podstawy opodatkowania wyłączane są:sumy aktywów należących do spółki kapitałowej, które są przeznaczone na podwyższenie kapitału i które zostały już objęte podatkiem kapitałowym;
sumy zaciągniętych przez spółkę kapitałową pożyczek, które są zamieniane (konwertowane) na udziały w spółce i które już zostały objęte podatkiem kapitałowym.
Dyrektywa określa możliwość zwolnienia z podatku kapitałowego wkłady kapitałowe które:świadczą usługi użyteczności publicznej, takich jak przedsiębiorstwa transportu publicznego, przedsiębiorstwa zapewniające obsługę portów, przedsiębiorstwa zaopatrujące w wodę, gaz lub energię elektryczną, jeżeli ich kapitał przynajmniej w połowie jest własnością państwa, władz regionalnych lub lokalnych;
zgodnie ze swoim statutem i faktycznie realizują wyłącznie i bezpośrednio cele kulturalne, społeczne, pomocowe lub edukacyjne.
Niektóre rodzaje wkładów kapitałowych lub spółek kapitałowych mogą być przedmiotem wyłączeń lub obniżenia stawek, o ile przemawiają za tym względy sprawiedliwości podatkowej, względy społeczne, bądź też aby umożliwić państwu członkowskiemu właściwe postępowanie w szczególnych sytuacjach.Państwo członkowskie, które zamierza zastosować takie środki, konsultuje sprawę z Komisją we właściwym czasie, zgodnie z art. 97 Traktatu.
Państwa członkowie miały czas na wprowadzenie przepisów na podstawie dyrektywy do 31 grudnia 2008 roku.
Dyrektywa 69/335/EWG, zmieniona dyrektywami wymienionymi w części A załącznika II, traci moc z dniem 1 stycznia 2009 r., bez uszczerbku dla obowiązków państw członkowskich w odniesieniu do terminów transpozycji do prawa krajowego dyrektyw określonych w części B załącznika II.
Co trzy lata Komisja składa Radzie sprawozdanie z funkcjonowania niniejszej dyrektywy, w szczególności z myślą o zniesieniu podatku kapitałowego. Aby wspomóc Komisję w tym przeglądzie, państwa członkowskie przedstawiają Komisji informacje dotyczące przychodów z tytułu podatku kapitałowego.
Dyrektywa weszła w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Część artykułów miała zastosowanie dopiero od 1 stycznia 2009 r.
Stan prawny na dzień: 30.04.2021 r.