Orzecznictwo Sądu Najwyższego: Czy zawarcie przez spółkę akcyjną umowy, w której poręcza ona zobowiązanie małżonki członka zarządu tej spółki, w przypadku istnienia ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej pomiędzy członkiem zarządu a małżonką, objęte jest dyspozycją art. 15 § 1 k.s.h.?" W dniu 12 stycznia 2022 r. w sprawie pod sygn. akt III CZP 67/22 (publ. w SIP Lex pod nr 3303288), Sąd Najwyższy podjął uchwałę w której wskazał, że zawarcie przez spółkę akcyjną umowy poręczenia za dług małżonka, pozostającego z członkiem zarządu tej spółki w ustroju wspólności ustawowej, wymaga zgody walnego zgromadzenia (art. 15 § 1 k.s.h.).
Czytaj dalejUmowa o pracę „udająca” umowę zlecenia
Umowa o pracę „udająca” umowę zlecenia
Umowa zlecenia jest zdecydowanie korzystniejsza dla pracodawcy niż umowa o pracę, pozwala mu oszczędzić koszty oraz znacznie szybciej zakończyć stosunek prawny łączący go z pracownikiem. Dlatego też wielu pracodawców decyduje się na zatrudnienie pracownika w oparciu o umowę zlecenia, po czym chcąc mieć pełna kontrolę nad czynnościami zatrudnionego, wykonuje w rzeczywistości umowę o pracę. W takiej sytuacji pracownik może wystąpić do sądu pracy z powództwem o ustalenie istnienia stosunku pracy.
Kiedy umowa zlecenia jest w rzeczywistości umową o pracę?
O tym jaką umowę zawarto przesądza charakter czynności wykonywanych w ramach umowy. Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 22 września 2020 r. w sprawie o sygn. akt II PK 116/19 „Jeżeli w stosunku prawnym łączącym strony (ocenianym nie tylko przez pryzmat postanowień umowy, ale przede wszystkim przez sposób jego wykonywania)przeważają cechy charakterystyczne dla stosunku pracy określone w art. 22 § 1 k.p. (wykonywanie za wynagrodzeniem pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę), to mamy do czynienia z zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę umowy zawartej przez strony.” Natomiast w postanowieniu z dnia 12 września 2019 r., wydanym w sprawie o sygn. akt II UK 210/19 Sąd Najwyższy stwierdził, że „do cech charakterystycznych stosunku pracy zalicza się: dobrowolność wykonywania pracy przez pracownika, osobisty charakter świadczenia tej pracy, ciągłość pracy, podporządkowanie pracownika pracodawcy, odpłatność pracy oraz ponoszenie przez pracodawcę wszelkiego ryzyka (osobowego, organizacyjnego i ekonomicznego) związanego z realizacją zobowiązania.”
Podsumowując należy stwierdzić, że umowa nazwana „umową zlecenia” stanowi umowę o pracę, gdy zatrudniony świadczy pracę:
- osobiście,
- w określonym przez pracodawcę miejscu,
- w określonym przez pracodawcę czasie,
- za wynagrodzeniem,
- pod kierownictwem pracodawcy,
- w sposób ciągły,
- używając sprzętu będącego własnością pracodawcy.
Należy przy tym pamiętać, że występowanie łącznie wszystkich cech stosunku pracy nie jest konieczne dla uznania odpowiedniej umowy za umowę o pracę.
Nowe uprawnienia Państwowej Inspekcji Pracy
Sejm obecnie rozpoznaje projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz ustawy - Kodeks postępowania cywilnego zgodnie z którym proponuje się nadanie inspektorom pracy uprawnienia do ustalania w drodze decyzji istnienia stosunku pracy w razie stwierdzenia, że stosunek prawny łączący strony - wbrew zawartej między nimi umowie posiada cechy stosunku pracy. Decyzja taka ma być natychmiast wykonalna. Projekt przyznaje pracodawcy uprawnienie do złożenia odwołania do sądu rejonowego. Wysokość wynagrodzenia za pracę ustalonego w decyzji, po potrąceniu składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych ze środków ubezpieczonego, składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych na zasadach określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być niższa niż wysokość wynikającego z dotychczasowej umowy wynagrodzenia tego pracownika po potrąceniu składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych ze środków ubezpieczonego, składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.