Agent ubezpieczeniowy to osoba, która w ramach prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa pośredniczy pomiędzy ubezpieczycielem a osobami ubezpieczającymi się od zdarzeń losowych. Za pośrednictwo agentowi przysługuje wynagrodzenie, zwane prowizją. Jeśli jednak zawarta z udziałem agenta umowa ubezpieczenia nie zostanie wykonana, na skutek rezygnacji ubezpieczającego, agent co do zasady zobowiązany jest do zwrotu otrzymanej już prowizji. Część klientów w wyniku problemów finansowych, spowodowanych pandemią COVID-19, zrezygnowała z ubezpieczeń, co spowodowało, że po stronie agentów pojawił się problem. Zostali oni wezwani przez ubezpieczycieli do zwrotu pobranych wcześniej prowizji w wysokości nawet do kilkudziesięciu tysięcy złotych.
Czytaj dalejZ orzecznictwa Sądu Najwyższego: istotne zagadnienie prawne w treści skargi kasacyjnej
W dniu 18 grudnia 2020 r. Sąd Najwyższy rozpoznając sprawę o sygn. akt II CSK 279/20 (publ. SIP Lex nr 3105669) wskazał w jaki sposób podmiot składający skargę kasacyjną powinien wykazać istnienie istotnego zagadnienia prawnego, potrzebę wykładni przepisów oraz określił jak należy rozumieć zwrot „stan rzeczy” wykładając art 316 k.p.c.
Skarga kasacyjna stanowi nadzwyczajny środek zaskarżenia, który może zostać złożony tylko w przypadku zaistnienia ściśle określonych przesłanek. Zgodnie z art 3989 §1 k.p.c. Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania, jeżeli:1) w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne; 2) istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów; 3) zachodzi nieważność postępowania lub 4) skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona.
Samo stwierdzenie w treści skargi kasacyjnej, że w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne oraz sformułowanie tego zagadnienia nie jest wystarczające do wniesienia skutecznej skargi kasacyjnej. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w omawianym orzeczeniu skarżący powinien wskazać przepisy prawa, na których tle zagadnienie się wyłoniło oraz przedstawić argumentację jurydyczną uzasadniającą możliwość rozbieżnych ocen prawnych oraz świadczącą o istotności tego zagadnienia. Zagadnienie jest istotne, jeżeli jego rozstrzygnięcie ma znaczenie dla ukierunkowania praktyki sądowej i rozstrzygnięcia sprawy, w której zagadnienie powstało, wywołuje poważne wątpliwości, a zarazem nie było dotychczas rozstrzygnięte w judykaturze albo dotychczasowe orzecznictwo wymaga zmiany.
W orzeczeniu Sąd Najwyższy wskazał również co należy zrobić aby skutecznie powołać się na istnienie potrzeby wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów. W ocenie składu orzekającego wymaga to wykazania, że chodzi o wykładnię przepisów prawa, których treść i znaczenie nie zostały dostatecznie wyjaśnione w dotychczasowym orzecznictwie lub, że istnieje potrzeba zmiany ich dotychczasowej wykładni, podania, w drodze stosownego jurydycznego wywodu, na czym owe wątpliwości polegają, a także że mają one poważny oraz rzeczywisty charakter i ich rozstrzygnięcie wiąże się z rozpatrywaną sprawą i jest istotne z punktu widzenia wyniku postępowania oraz publicznoprawnych funkcji skargi kasacyjnej. Jeżeli podstawą wniosku w tym zakresie jest twierdzenie o występujących w orzecznictwie sądowym rozbieżnościach wynikających z dokonywania przez sądy różnej wykładni przepisu, konieczne jest wskazanie rozbieżnych orzeczeń, dokonanie ich analizy i wykazanie, że rozbieżność wynika z różnej wykładni przepisu. Można zatem stwierdzić, że w omawianym orzeczeniu Sąd Najwyższy bardzo wysoko postawił poprzeczkę osobom składającym skargę kasacyjną.
Odnosząc się do treści art. 316 k.p.c. skład orzekający wskazał, że stan rzeczy, o którym mowa w art. 316 § 1 k.p.c. oznacza stan faktyczny i prawny. Przepis nakazuje sądowi uwzględnienie stanu rzeczy istniejącego w chwili zamknięcia rozprawy, a zatem także ewentualnych zmian, do których doszło w tej mierze w toku postępowania, włącznie z postępowaniem apelacyjnym. Ponadto wskazano, że ustanowiona w art. 316 § 1 k.p.c. zasada aktualności orzekania nie dotyczy kompletności lub prawidłowości poszczególnych ustaleń faktycznych dokonywanych przez sądy meriti.
#postępowaniecywilne #kpc #kasacja #skargakasacyjna #Adviser1989