Z orzecznictwa Sądu Najwyższego: warunki dopuszczalności skargi nadzwyczajnej
Udostepnij
W dniu 25 listopada 2020 r. Sąd Najwyższy rozpoznając sprawę o sygn. akt I NSNc 12/20 (publ. SIP Lex nr 3115750) wskazał jak należy wykładać art. 89 §1 ustawy o Sądzie Najwyższym, wskazując tym samym na warunki dopuszczalności skargi nadzwyczajnej.
Ustawą z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym wprowadzono do polskiego systemu prawnego nowy środek zaskarżenia jakim jest skarga nadzwyczajna. Przesłanki jej dopuszczalności określają bezpośrednio przepisy art. 89-95 tejże ustawy. Zgodnie z art. 89 u.SN. jeżeli jest to konieczne dla zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej, od prawomocnego orzeczenia sądu powszechnego lub sądu wojskowego kończącego postępowanie w sprawie może być wniesiona skarga nadzwyczajna o ile: 1) orzeczenie narusza zasady lub wolności i prawa człowieka i obywatela określone w Konstytucji lub 2) orzeczenie w sposób rażący narusza prawo przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, lub 3) zachodzi oczywista sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego- a orzeczenie nie może być uchylone lub zmienione w trybie innych nadzwyczajnych środków zaskarżenia.
W omawianym orzeczeniu Sąd Najwyższy wyjaśnił, że dokonując wykładni przepisu art. 89 § 1 pkt 1-3 ustawy o Sądzie Najwyższym należy zwrócić szczególną uwagę na użycie w strukturze przepisu sformułowania "o ile", który jednoznacznie wskazuje na to, że konieczne jest równoczesne zaistnienie pierwotnej przesłanki ("konieczności" zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej) oraz co najmniej jednej z podstaw "szczegółowych" skargi nadzwyczajnej wymienionych w art. 89 § 1 pkt 1-3 ustawy o u.SN. Gdyby bowiem zamiarem ustawodawcy było przyjęcie, iż trzy wymienione w art. 89 § 1 pkt 1-3 u.SN podstawy są jedynie egzemplifikacją pierwotnej przesłanki, użyłby zamiast łącznika "o ile" - określenia "przez (lub "poprzez"). Sąd wskazał, że dopuszczalność i skuteczność skargi nadzwyczajnej uzależniona jest od (łącznego) zaktualizowania się następujących warunków: (1) wykazania przez skarżącego zmaterializowania się pierwotnej przesłanki "konieczności" zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej oraz (2) wykazania przez skarżącego zaistnienia którejkolwiek z przesłanek szczegółowych wymienionych w art. 89 § 1 pkt 1-3 u.SN. Ujęcie to stanowi w polskim systemie prawnym całkowitą nowość procesową.
Prawo spadkowe: zapłata zachowku, wykonanie zapisu lub polecenia | Adviser kancelaria prawna w Gdyni Jeśli dziedziczenie następuje na podstawie testamentu, a nie z ustawy, to spadkobiercy dziedziczący na podstawie testamentu, nie zawsze otrzymują cały majątek spadkodawcy, stanowiący masę spadkową. Sytuacja taka może mieć miejsce w przypadku konieczności wykonania zapisów lub poleceń spadkodawcy lub, gdy pomięci w testamencie spadkobiercy wysapią z roszczeniem o zapłatę zachowku.
W dniu 22 maja 2018 r. w sprawie pod sygn. akt III CZP 102/17, Sąd Najwyższy podjął uchwałę w składzie siedmiu sędziów, w której udzielił odpowiedzi na putania prawne związane z prawem spadkowym, a dotyczące złożenia przez rodziców w imieniu małoletniego dziecka oświadczenia o odrzuceniu spadku jest czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka. Sąd Najwyższy udzielił odpowiedzi na następujące pytania: "1. Czy złożenie przez rodziców, jako przedstawicieli ustawowych dziecka powołanego do dziedziczenia, oświadczenia w imieniu dziecka na podstawie art. 1015 § 1 k.c. o odrzuceniu spadku, którego pasywa wyczerpują lub przewyższają wartość aktywów, stanowi czynność przekraczającą zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka w rozumieniu art. 101 § 3 k.r.o.? 2. Czy - w przypadku oceny, iż w danym stanie faktycznym oświadczenie w imieniu dziecka na podstawie art. 1015 § 1 k.c. o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku jest czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka - złożenie do sądu przez rodziców wniosku o zezwolenie na złożenie stosownego oświadczenia nie ma wpływu na bieg terminu określonego w art. 1015 § 1 k.c., czy też ma wpływ na bieg przedmiotowego terminu wobec dopuszczalności zastosowania analogii z przepisów normujących bieg terminu przedawnienia? 2 3. W przypadku przyjęcia, że złożenie do sądu opiekuńczego wniosku o zezwolenie na złożenie oświadczenia na podstawie art. 1015 § 1 k.c. ma wpływ na bieg terminu określonego w tym przepisie, to czy polega on na tym, że: 3.1.) następuje zawieszenie biegu terminu określonego w art. 1015 § 1 k.c. na czas trwania postępowania przed sądem opiekuńczym, albo 3.2.) następuje przerwanie biegu tego terminu, albo 3.3.) termin nie biegnie od chwili złożenia do sądu opiekuńczego wskazanego wniosku do chwili uprawomocnienia się postanowienia sądu opiekuńczego zezwalającego na złożenie oświadczenia o określonej treści oraz w czasie niezbędnym do złożenia oświadczenia bez nieuzasadnionej zwłoki, chyba że wskazany termin, uwzględniając czas trwania postępowania opiekuńczego, jeszcze nie upłynął; wtedy złożenie oświadczenia może nastąpić w dowolnej chwili, przed upływem sześciu miesięcy od dowiedzenia się przez przedstawiciela ustawowego o tytule powołania małoletniego do spadku?" prawo spadkowe kancelaria gdynia prawnik spadki stwierdzenie nabycia spadku prawo spadkowe kancelaria prawa spadkowego gdynia radca prawny spadki gdynia stwierdzenie nabycia spadku dział spadku prawnik gdynia kancelaria prawna trójmiasto gdańsk gdynia sopot wejherowo reda rumia prawnik adwokat spadki