Wstecz 
Zachowek stanowi uprawnienie niektórych członków rodziny zmarłego do żądania zapłaty sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej wartości 1/2 lub 2/3 udziału spadkowego, który przypadałby im przy dziedziczeniu ustawowym, od osób które nabyły prawa do spadku. W pierwszej kolejności do zapłaty zachowku zobowiązany jest spadkobierca w dalszej kolejności zapisobierca windykacyjny, następnie a na końcu osoba, która otrzymała od spadkobiercy darowiznę doliczaną do spadku.
Osoby uprawnione:
Zgodnie z art. 991 §1 kodeksu cywilnego, do zachowku uprawnieni są zstępni, małżonek i rodzice spadkodawcy, o ile byliby oni powołani do spadku z ustawy. Przez zstępnych należy rozumieć potomków zmarłego tj. dzieci, wnuki, prawnuki spadkodawcy. Roszczenie z tytułu zachowku przysługuje ww. krewnym jeżeli nie dostali równowartości kwoty należnej z tytułu zachowku w postaci darowizny, powołania do spadku czy tez zapisu bądź pokrycia przez spadkodawcę ponadprzeciętnych kosztów wychowania i wykształcenia.
Kiedy krewni nie otrzymają zachowku?
Zachowku nie otrzymają:
spadkobiercy uznani za niegodnych*,
osoby, które zostały wydziedziczone**,
spadkobiercy, którzy odrzucili spadek,
spadkobiercy, którzy zrzekli się dziedziczenia,
małżonek spadkodawcy jeśli spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z jego winy, a żądanie to było uzasadnione,
osoba, która zarzekła się prawa do zachowku za pomocą stosownej umowy.
* Spadkobierca zostaje uznany przez sąd za niegodnego, jeżeli: dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy, podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności, umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego
** Spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku (wydziedziczenie), jeżeli uprawniony do zachowku: wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci, uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.
Jak obliczyć zachowek?
W pierwszej kolejności należy ustalić czy osobie uprawnionej należy się suma pieniężna w wysokości odpowiadającej 1/2 czy 2/3 udziału spadkowego. Zasadą jest, że uprawnionemu przysługuje kwota pieniężna w wysokości 1/2 udziału spadkowego, natomiast 2/3 udziału spadkowego przysługuje uprawnionemu, który był małoletni lub trwale niezdolny do pracy w chwili śmierci spadkodawcy.
W drugiej kolejność należy ustalić substrat zachowku czyli wartość spadku, którą stanowi różnica pomiędzy wartością aktywów i pasywów wchodzących w skład spadku, powiększoną o wartość darowizn i zapisów windykacyjnych (postanowienie zawarte w testamencie na podstawie, którego oznaczona osoba nabywa przedmiot zapisu z chwilą śmierci spadkodawcy).
Należy pamiętać że do spadku nie dolicza się darowizn:
drobnych, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych,
dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku,
na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku,
darowizn uczynionych przez spadkodawcę w czasie, kiedy nie miał zstępnych, z wyjątkiem sytuacji gdy darowizna została uczyniona na mniej niż trzysta dni przed urodzeniem się zstępnego, przy obliczaniu zachowku dla zstępnego,
które spadkodawca uczynił przed zawarciem z nim małżeństwa, przy obliczaniu zachowku dla małżonka.
Wartość spadku oblicza się z pominięciem zapisów zwykłych (rozrządzenia testamentowe, mocą których spadkodawca zobowiązuje swego spadkobiercę testamentowego lub ustawowego do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby) oraz poleceń (obowiązek działania lub zaniechania nałożony przez spadkodawcę na spadkobiercę lub zapisobiorcę).
Następnie powinno się określić na podstawie przepisów art. 931-932 kodeksu cywilnego jaki udział spadkowy przypadałby uprawnionemu gdyby dziedziczenie odbywało się na podstawie ustawy. Ustalając udział spadkowy stanowiący podstawy do obliczenia zachowku uwzględnia się także spadkobierców niegodnych oraz spadkobierców, którzy spadek odrzucili, natomiast nie uwzględnia się spadkobierców, którzy zrzekli się dziedziczenia albo zostali wydziedziczeni.
Na końcu należy połowę albo dwie trzecie udziału spadkowego w zależności od konkretnego przypadku, który przypadałby uprawnionemu przy dziedziczeniu ustawowym, pomnożyć przez wartość substratu zachowku.
Ustalając wysokość zachowku należy także pamiętać o uchwale 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 1985 r. w sprawie o sygn. akt III CZP 75/84 (publ. SIP Lex pod nr: 3078) w której Sąd Najwyższy wskazał, że obliczenie zachowku następuje na podstawie wartości spadku ustalonej według cen z daty orzekania o roszczeniach z tego tytułu. Uchwale tej nadano status zasady prawnej.
Istnieje również możliwość obniżenia zachowku obliczonego zgodnie z wyżej opisanymi zasadami Jak wskazuje Jarzy Ciszewski oraz Jakub Knabe „zgodnie z utrwalonym już w orzecznictwie poglądem (np. uchwała SN z 19.05.1981 r., III CZP 18/81, OSNPG 1981/11, poz. 52, s. 18; wyrok SN z 7.04.2004 r. IV CK 215/03, LEX nr 152889, z glosą T. Justyńskiego, PiP 2005/6) w pewnych szczególnych i wyjątkowych sytuacjach dopuszczalne jest obniżenie należności z tego tytułu na podstawie art. 5 przy uwzględnieniu zwłaszcza klauzuli zasad współżycia społecznego. Ma to w szczególności zastosowanie, gdy głównym składnikiem majątku jest prawo do lokalu, które służy zaspokajaniu niezbędnych potrzeb mieszkaniowych zobowiązanego do zapłaty zachowku w razie braku innych możliwości zaspokojenia tych potrzeb, oraz gdy inne składniki spadku nie wystarczają na pokrycie zobowiązania z tytułu zachowku.”[1]
#zachowek #zaliczeniedarowiznaschedęspadkową #zapiszwykły #zapiswindykacyjny #niegodnośćdziedziczenia #wydziedziczenie #spadek #spadkodawca #spadkobierca #udziałspadkowy #Adviser1989 #Armknecht&Partners
Jeśli jesteś konsumentem lub przedsiębiorcą, który dokonuje zakupów niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, czyli nie pobiera rachunku czy faktury na dane firmowe przedsiębiorcy, to przysługują ci wszystkie prawa konsumenckie.
Czytaj dalej
W dzisiejszym artykule przyjrzymy się kluczowym aspektom prawym związanym z działalnością budowlaną, a więc prawem budowlanym. A konkretnie prawem budowlanym i umową o roboty budowlane w zakresie dotyczącym wad budowlanych oraz tym jak skutecznie dochodzić swoich praw w przypadku problemów z wadliwie wykonanymi robotami remontowymi lub pracami wykończeniowymi (roszczenia z tytułu wad budowlanych). W dzisiejszych czasach, w miarę wzrostu działań związanych z budownictwem, coraz ważniejsze staje się prawo budowlane. W związku z tym, wielu inwestorów, przedsiębiorców oraz właścicieli nieruchomości zwraca się do specjalistów w tej dziedzinie, takich jak prawnik prawo budowlane. Kancelarie prawne specjalizujące się w prawie budowlanym zyskują coraz większą popularność, oferując kompleksową pomoc prawną w zakresie wszelkich kwestii związanych z budową i nieruchomościami. Znajdując się w trudnej sytuacji prawnej związanej z procesem budowlanym, warto skorzystać z usług doświadczonego radcy prawnego lub adwokata, specjalizującego się w prawie budowlanym. Odpowiedzialność za wady budowlane to często spotykany problem, z którym muszą zmierzyć się zarówno inwestorzy, jak i wykonawcy. Kancelarie prawa budowlanego skupiają się na udzielaniu porad prawnych w zakresie zabezpieczenia interesów klientów w sytuacjach związanych z wadami budowlanymi oraz reprezentowaniu ich przed sądem. W Gdyni, dynamicznie rozwijającym się mieście nad Bałtykiem, znajduje się wiele kancelarii prawnych specjalizujących się w obszarze prawa budowlanego. Radcy prawni i adwokaci świadczą usługi na najwyższym poziomie, dbając o zabezpieczenie praw swoich klientów w kontekście miejscowych regulacji oraz prawa budowlanego. Jeśli jesteś zainteresowany skorzystaniem z pomocy prawnej w obszarze prawa budowlanego, warto rozważyć współpracę z renomowaną kancelarią prawną w Gdyni. Profesjonalni prawnicy specjalizujący się w tej dziedzinie będą w stanie udzielić kompleksowej pomocy prawnej, dostosowanej do indywidualnych potrzeb klienta. prawo budowlane kancelaria prawnik prawo budowlane radca prawny adwokat adviser armknecht & Partners kancelaria radców prawnych i adwokatów w Gdyni www.adviser.law
Czytaj dalej