Wstecz
Prawo dla biznesu 19.02.2024

Compliance w orzecznictwie polskich sądów - przegląd wybranego orzecznictwa poruszającego kwestie systemu zapewnienia zgodności z prawem (compliance)

System zarządzania zgodnością dfziałąlnosći z prawem - compliance - w orzecznicitwie polskich sądów powszechnych i Trybunałów

Compliance korporacyjny jest przedmiotem wykładni sądowej. W kilku sprawach polskie sądy powszechne oraz Trybunał Konstytucyjny podejmowały problematykę systemu zapewnienia zgodności z prawem (compliance).
Niemniej pamiętać należy, że compliance jest realizowany zarówno jako compliance korporacyjny jak i "indywidualny". Compliance indywidualny polega na tym, że Każdy ma możliwość uzyskania porady prawnej, skorzystania z pomocy obrońcy i przedstawiciela - Everyone whose rights and freedoms guaranteed by the law of the Union are violated has the right to an effective remedy before a tribunal in compliance with the conditions laid down in this Article.(zob. wyrok TK z dnia 14 lipca 2021 r. w sprawie pod syg. akt P 7/20, publ. w OTK-A z 2021 nr. 49).

Pojęcie compliance i organizacja działu zgodności (compliance).

Warto zaznaczyć, że organizacja (firma), która wkomponowała compliance w strukturę wewnętrznego zarządzania budzi większe zaufanie w obrocie handlowym, ponieważ chodzi nie tylko o jego formalne wdrożenie, ale i o okoliczność, że funkcje zgodności są ukierunkowane na budowanie zaufania do przedsiębiorstwa i wykrywanie ewentualnych nieprawidłowości nawet przy dobrze funkcjonującym systemie komunikacyjnym. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2022 r. w sprawie pod sygn. akt II PSKP 41/22, publ. w Systemie Informacji Prawnej LEX pod nr 3546282).

Dział zgodności (compliance) oraz dział audytu wewnętrznego, wewnętrznie odpowiadają za kontrolę działań organizacji (firmy) z prawem oraz jej staranność w działaniu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 maja 2021 r. w sprawie pod sygn akt  II PSKP 31/21, publ. w Systemie Informacji Prawnej LEX pod nr 3181415 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 13 listopada 2018 r. w sprawie pod sygn akt III APa 19/17, publ. w SIP LEX pod nr 3181414).

Kadra kierownicza wyższego szczebla, przy wsparciu ze strony funkcji nadzoru zgodności (compliance) oraz funkcji zarządzania ryzykiem, powinna być odpowiedzialna za ciągłą wewnętrzną zgodność z zasadami nadzoru i ustaleniami zarządczymi dotyczącymi produktów (zob. wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 15 lipca 2021 r. w sprawie nr C-911/19 FBF - Fédération bancaire française przeciwko ACPR - Autorité de contrôle prudentiel et de résolution).

 

Czym jest umyślna niezgodność z prawem? | Odpowiedzialność prawna wynikajaca z niezachowania compliance

Pojęcie 'umyślnej niezgodności' w rozumieniu art. 67 ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004 ustanawiającego szczegółowe zasady wdrażania wzajemnej zgodności, modulacji oraz zintegrowanego systemu administracji i kontroli przewidzianych w rozporządzeniu nr 1782/2003 ustanawiającym wspólne zasady dla systemów pomocy bezpośredniej w zakresie wspólnej polityki rolnej oraz określonych systemów wsparcia dla rolników i art. 23 rozporządzenia nr 1975/2006 ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia nr 1698/2005 w zakresie wprowadzenia procedur kontroli, jak również wzajemnej zgodności w odniesieniu do środków wsparcia rozwoju obszarów wiejskich należy interpretować w ten sposób, że wymaga ono naruszenia zasad wzajemnej zgodności przez beneficjenta pomocy, który zmierza do stanu niezgodności z tymi zasadami lub - nie zmierzając do takiego stanu - godzi się na ewentualność, że może on nastąpić. Z prawem Unii nie jest sprzeczny przepis krajowy, który wiąże podwyższoną moc dowodową z kryterium istnienia długoterminowej trwałej polityki, pod warunkiem że beneficjent pomocy dysponuje w danym wypadku możliwością przeprowadzenia dowodu na brak elementu umyślności w swoim zachowaniu.

Artykuł 67 ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004 ustanawiającego szczegółowe zasady wdrażania wzajemnej zgodności, modulacji oraz zintegrowanego systemu administracji i kontroli przewidzianych w rozporządzeniu nr 1782/2003 ustanawiającym wspólne zasady dla systemów pomocy bezpośredniej w zakresie wspólnej polityki rolnej oraz określonych systemów wsparcia dla rolników i art. 23 rozporządzenia nr 1975/2006 ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia nr 1698/2005 w zakresie wprowadzenia procedur kontroli, jak również wzajemnej zgodności w odniesieniu do środków wsparcia rozwoju obszarów wiejskich należy interpretować w ten sposób, że w sytuacji naruszenia wymogów wzajemnej zgodności przez osobę trzecią, która wykonuje prace na zlecenie beneficjenta pomocy, wspomnianego beneficjenta można uznać za odpowiedzialnego za to naruszenie, jeżeli jego działanie miało znamiona umyślności lub niedbalstwa w formie wyboru tej osoby trzeciej, nadzoru nad nią lub udzielonych jej instrukcji, i to niezależnie od znamion umyślności lub niedbalstwa w zachowaniu wspomnianej osoby trzeciej.

Wykładnia taka jest zgodna z celem kar za naruszenia zasad wzajemnej zgodności, które to kary mają skłaniać rolników do przestrzegania istniejącego ustawodawstwa w różnych obszarach wzajemnej zgodności. Z jednej strony bowiem konieczność znamion umyślności lub niedbalstwa w zachowaniu beneficjenta pomocy dla uznania go za odpowiedzialnego za działania lub zaniechania osób trzecich pozwala zachować motywujący skutek tych sankcji, przewidziany w motywie 56 rozporządzenia nr 796/2004. Z drugiej strony wykładnia taka pozwala zapobiegać nadużyciom, ponieważ beneficjent pomocy nie może uwolnić się od odpowiedzialności poprzez zlecenie prac na swojej nieruchomości ani jej zmniejszyć, wykluczając swoją odpowiedzialność za działanie umyślne poprzez przeprowadzenie dowodu, że dana osoba trzecia na przykład działała w sposób noszący znamiona niedbalstwa (zob. wyrok Trybunału Sprawiedliwości w z dnia 27 lutego 20214 r. w sprawie C-3967/12,A.M. van der Hamem i A.H. van der Ham-Reijersen van Buuren a College van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland (rządem prowincji Holandii Południowej, zwanym dalej 'College') w przedmiocie redukcji pomocy przyznanej tym pierwszym z tytułu wspólnej polityki rolnej: pkt 31, 32, 37, 42, 52, 53 wyroku).

 

Ocena ładu korporacyjnego z punktu widzenia compliance

Oceny sposobu wypełniania przez spółkę obowiązków informacyjnych, stosowania zasad ładu korporacyjnego przyjętych przez spółkę, działalności jej organów - Zarządu Spółki, Rady Nadzorczej, czy też Rady Dyrektorów, a także oceny sytuacji prawnej spółki należy dokonywać z uwzględnieniem oceny systemu kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem, compliance oraz funkcji audytu wewnętrznego, czy oceny racjonalności prowadzonej przez spółkę.  Co może dotyczyć chociażby działalności sponsoringowej, charytatywnej, lub innej o zbliżonym charakterze (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 26 lipca 2017 r. w sprawie pod sygn akt VIII GC 410/16, publ. w SIP EX pod nr 2348191). .

 

Kancelaria Prawna w Gdyni - ADVISER Armknecht & Partners attorneys at law, świadczy usługi prawne obejmujące compliance, stałą obsługę prawną firm.

Zachęcamy do zapoznania się z wpisem przygotowanych przez prawników naszej kancelarii prawnej w Gdyni, pt. Czy compliance jest potrzebne i czym różni się od stałej obsługi prawnej lub działu prawnego? cz. 1, poświęconego zagadnieniom compliance w organizacji (firmie). Wpis ten porusza takie kwestie jak:

  • czym jest compliance?
  • Jaki jest przedmiot systemu compliance?
  • Czy compliance jest w ogóle potrzebne?
  • Czy compliance to stała obsługa prawna firmy?
  • Co obejmuje compliance?
  • Jakie są potencjalne zagrożenia, którymi compliance zarządza?
  • Compliance - jakie kwestie obejmuje ocena skutków ryzyka?
  • Jakie są korzyści z wdrożenia systemów compliance?

 

Jak i kolejnym naszym wpisie na temat compliance, w którym poruszymy takie kwestie jak: 

  • jak skutecznie wdrożyć system compliance w firmie?
  • na czym polega identyfikacja obszarów i ryzyk związanych z działalnością firmy?
  • czym jest ocena ryzyk i ich kategoryzacja?
  • jakie procedury obejmuje system compliance?
  • kto ma obowiązek wdrożyć compliance i w jakim zakresie?
  • kim są sygnaliści?
  • czy norma ISO37301 pomaga w działalności firmy?

Sprawdź pozostałe nasze wpisy

Wstecz
Nie tylko prawo 20.12.2024
Wesołych Świąt Bożego Narodzania / Merry Christmas

Święta Bożego Narodzenia to czas radości, refleksji i dzielenia się tym, co najcenniejsze.Z okazji nadchodzących Świąt chcielibyśmy serdecznie podziękować wszystkim naszym Klientom, Partnerom i Współpracownikom za zaufanie, zaangażowanie oraz owocną współpracę w mijającym roku. Życzymy Wam spokojnych, pełnych ciepła i rodzinnych chwil, a także wielu sukcesów oraz pomyślności w Nowym Roku! Niech te Święta będą czasem wytchnienia, a nadchodzący rok przyniesie jeszcze więcej inspiracji i okazji do rozwoju! Wesołych Świąt i Szczęśliwego Nowego Roku! #Święta #WesołychŚwiąt #NowyRok #Podziękowanie #Współpraca #Sukces #Rozwój #Zaufanie #Klienci #Partnerzy #Współpracownicy #BożeNarodzenie --- ### **English version** 🎄 **Christmas is a time of joy, reflection, and sharing what is most precious.** On this special occasion, we would like to extend our heartfelt thanks to all our Clients, Partners, and Colleagues for their trust, commitment, and successful cooperation throughout the past year. We wish you peaceful, warm, and joyful moments with your loved ones, as well as much success and prosperity in the New Year! ✨ May this holiday season be a time to recharge, and may the upcoming year bring even more inspiration and opportunities for growth! **Merry Christmas and a Happy New Year! 🎅** #Christmas #MerryChristmas #NewYear #Gratitude #Collaboration #Success #Growth #Trust #Clients #Partners #Colleagues #HolidaySeason Oto propozycja wpisu dla kancelarii prawnej z Gdyni z okazji Świąt Bożego Narodzenia: --- ### **Wersja polska** 🎄 **Szanowni Państwo,** Z okazji Świąt Bożego Narodzenia pragniemy złożyć serdeczne życzenia naszym Klientom, Partnerom oraz Współpracownikom. Niech ten wyjątkowy czas przyniesie spokój, radość i chwile wytchnienia w gronie najbliższych. Życzymy Państwu zdrowia, wielu sukcesów oraz pomyślności w nadchodzącym Nowym Roku. Dziękujemy za zaufanie, jakim nas obdarzyliście, oraz za dotychczasową współpracę. Mamy nadzieję, że kolejny rok przyniesie nowe, inspirujące możliwości i dalsze wspólne sukcesy. **Wesołych Świąt i Szczęśliwego Nowego Roku! 🎄** **Zespół Kancelarii Prawnej [Nazwa Kancelarii] z Gdyni** #Święta #BożeNarodzenie #ŻyczeniaŚwiąteczne #NowyRok #KancelariaPrawna #Zaufanie #Współpraca #Podziękowania #Gdynia --- ### **Wersja angielska** 🎄 **Dear Clients, Partners, and Colleagues,** On the occasion of Christmas, we would like to extend our warmest wishes to you all. May this special time bring peace, joy, and moments of rest with your loved ones. We wish you good health, success, and prosperity in the coming New Year. Thank you for the trust you have placed in us and for the successful cooperation throughout the past year. We look forward to new opportunities and shared successes in the year ahead. **Merry Christmas and a Happy New Year! 🎄** **The Team of [Law Firm Name] in Gdynia** #Christmas #HolidayWishes #NewYear #LawFirm #Gratitude #Collaboration #Clients #Trust #Gdynia kancelaria prawna gdynia radca prawny adwokat gdynia trójmiasto prawnik kancelaria radcyprawnego kancelaria radców prawnych prawnik gdynia gdańsk trójmiasto znajdź prawnika

Czytaj dalej
Prawo dla biznesu 16.05.2022
[Business law] The strategic advantages of business in Poland in 2022

Many companies from the European Union countries move, at least partially, their activities to Poland. Certainly, some of the new companies with foreign capital in Poland are investments in completely new activities. Foreign investors as a venture capital (VC) or private equity (PE), running companies in Poland! Despite many opinions, Poland, and especially the Pomeranian Province, is a good place to do business. Attorney-at-law gdynia, law firm gdynia, commercial company law, business law, commercial law, company law, law firm gdynia, lawyer gdynia, legal adviser, counsel, legal counsel, company register,Company liquidation, company establishment Poland, gdynia law firm. polish lawyer, commercial company law, Simple joint-stock company, Joint-stock company, Limited liability company, business law poland,

Czytaj dalej